Από το "rednotebook"
Τι έγινε στο Βερολίνο και τι είπαν τα ΜΜΕ ότι έγινε
Πώς η διαστρέβλωση των ειδήσεων εξυπηρετεί την κρατική προπαγάνδα
Του Μάκη Τσαμαλίκου
Ας αρχίσουμε με τα βασικά. Δεν είμαι πολιτικός επιστήμονας, μουσικολόγος είμαι, οπότε την Δημοκρατία την αντιλαμβάνομαι μάλλον εμπειρικά. Θεωρώ προαπαιτούμενά της την ελευθερία του λόγου και τον σεβασμό της διαφορετικής άποψης. Ίσως και την ειλικρίνεια των αρχόντων. Οπωσδήποτε, όμως, την αντικειμενικότητα των μέσων ενημέρωσης. Τέσσερα τα κρατούμενα.
Θα είχε ενδιαφέρον να μεταφέρω την άποψη του Γιώργου Παπανδρέου για την Δημοκρατία. Στο κάτω-κάτω, αυτό ήταν το θέμα της... χτεσινής του ομιλίας στο Humboldt Universität του Βερολίνου. Δεν μπορώ να το κάνω. Αφ΄ ενός γιατί ήμουν τόσο σοκαρισμένος απ΄ όσα διαδραματίστηκαν στην αίθουσα, που δεν μπορούσα να συγκεντρωθώ στην ομιλία του Πρωθυπουργού, αφ΄ ετέρου γιατί τελικά αυτό που έχει σημασία είναι οι πράξεις, όχι οι απόψεις του.
Απαραίτητη διευκρίνηση: το παρόν άρθρο απειχεί τις αποκλειστικά τις δικές μου απόψεις. Το γεγονός ότι συμμετέχω σε μια συλλογικότητα δεν σημαίνει ότι μιλάω εκ μέρους της. Το γεγονός ότι είμαι από τους λίγους νέους που έμειναν στην αίθουσα μέχρι το τέλος της εκδήλωσης είναι μάλλον αποτέλεσμα συγκυριών.
Η αίθουσα τελετών του πανεπιστημίου, που χωράει λίγο πάνω από 100 άτομα, είναι ασφυκτικά γεμάτη. Οι πρώτες 45 θέσεις είναι κρατημένες για "επισήμους" και δημοσιογράφους. Κατά τα άλλα, το κοινό αποτελείται κυρίως από μεσήλικες και υπερήλικες που τον υποδέχονται χειροκροτώντας όρθιοι (λεπτομέρεια: και που δεν μιλάνε αγγλικά). Οι λίγοι νέοι ακροατές στριμώχνονται στο βάθος της αίθουσας. Ο Κοσμήτορας, όταν συστήνει τον Γιώργο Παπανδρέου, τον συγχαίρει που είναι ο τρίτος Παπανδρέου που θα μιλήσει σ΄ αυτήν την αίθουσα, τον ευχαριστεί που ήρθε να μιλήσει στους φοιτητές και αμέσως αναρωτιέται: "where are they?", ενώ κάνει την χαρακτηριστική κίνηση με το χέρι στο μέτωπο, σαν να προσπαθεί να δει μακριά.
Η ομιλία του Γιώργου Παπανδρέου ξεκινά με την περιγραφή της πρώτης του επίσκεψης στο Βερολίνο, σε ηλικία δεκαέξι ετών, και με μια σύντομη αναφορά στα γεγονότα της χούντας. Επιμένει στο γεγονός ότι οι δικτάτορες περιόρισαν τις δημοκρατικές ελευθερίες με πρόσχημα την ολίσθηση της Δημοκρατίας. Δήλωναν, λέει, ότι ήταν απαραίτητο να αναστείλουν κάποιες από τις ελευθερίες, προκειμένου να σώσουν την Δημοκρατία από τον κομμουνιστικό κίνδυνο. Με αυτήν την αφορμή περνά στη σημερινή προσπάθεια της δικής του κυβέρνησης να εμβαθύνει την δημοκρατία στην Ελλάδα. Κάπου εκεί μια ακροάτρια από το βάθος της αίθουσας εκστομίζει την πρώτη "βρισιά": "ψεύτη!". Μια ολιγομελής ομάδα αρχίζει να φωνάζει συνθήματα, πετά φυλλάδια και προσπαθεί να σηκώσει ένα πανό. Η φρουρά του Παπανδρέου σπεύδει να κατεβάσει το πανό και στην συνέχεια αποτραβιέται. Τότε αναλαμβάνουν δράση τα στελέχη της τοπικής οργάνωσης του ΠαΣοΚ. Στα βίντεο που τραβήξαμε φαίνεται (και μας σοκάρει) η βιαιότητα με την οποία επιτίθενται στους νέους και τους βγάζουν σηκωτούς από την αίθουσα. Από το μικρόφωνο ο Παπανδρέου καλεί τους διαμαρτυρόμενους πρώτα να ακούσουν και μετά να διαμαρτυρηθούν. Όλη αυτήν την ώρα, οι γερμανοί αστυνομικοί παρακολουθούν αμέτοχοι από μικρή απόσταση.
Δεν θα επεκταθώ περισσότερο σε ό,τι αφορά την πρώτη ομάδα διαμαρτυρίας. Δεν έχω καμία σχέση με τα μέλη της, δεν γνωρίζω τίποτα για τις προθέσεις και τα αιτήματά της. Δεν κατάφερα ούτε να διαβάσω το πανό, ούτε να ακούσω όλα τα συνθήματα. Θα μείνω μόνο στο γεγονός ότι το οπτικοακουστικό υλικό που διαθέτουμε αποδεικνύει πως οι δράστες της βίαιης απώθησης ήταν σχεδόν αποκλειστικά στελέχη της τοπικής οργάνωσης ΠαΣοΚ Βερολίνου.
Μέσα σε λιγότερο από πέντε λεπτά η κατάσταση έχει ηρεμήσει πλήρως και ο Γιώργος Παπανδρέου συνεχίζει την ομιλία του. Η πρώτη ομάδα διαμαρτυρίας επανέρχεται, χτυπώντας δυο-τρεις φορές την πόρτα και φωνάζοντας συνθήματα, για άλλο ένα λεπτό περίπου.
Όσον αφορά την δράση της δεύτερης ομάδας, τώρα. Η προετοιμασία της διαμαρτυρίας ξεκίνησε τρεις μέρες πριν, όταν κάποια μέλη της παλιάς Πρωτοβουλίας Αλληλεγγύης Βερολίνου ενημερώθηκαν για την επικείμενη ομιλία του πρωθυπουργού και ενημέρωσαν ανθρώπους που είχαν γνωρίσει μέσω της Πρωτοβουλίας. Υπενθυμίζω ότι η Πρωτοβουλία δημιουργήθηκε αυθόρμητα τον Δεκέμβρη του 2008, την μεθεπόμενη της δολοφονίας του Α. Γρηγορόπουλου, έξω από την κατάληψη του ελληνικού Προξενείου (στην οποία κατάληψη δεν εμπλέκονταν με κανέναν τρόπο) και φιλοξένησε νέους ανθρώπους από ένα ευρύ πολιτικό φάσμα. Το απόγευμα του Σαββάτου, λοιπόν, συναντήθηκαν οκτώ ελληνίδες φοιτήτριες. Συζήτησαν για μορφές ενδεχόμενης δράσης - έκφρασης δυσαρέσκειας και κατέληξαν στα εξής: φυλλάδιο, αφίσες και πανό.
Περίπου δέκα λεπτά μετά την πρώτη διαμαρτυρία, λοιπόν, οι δύο πρώτες φοιτήτριες σηκώνονται και ανοίγουν σιωπηλές το πανό τους στο βάθος της αίθουσας. Και πάλι τα πλάνα που τραβήξαμε είναι αποκαλυπτικά. Καταρχήν, την προσοχή στο πανό την στρέφει ο ίδιος ο Παπανδρέου. Σταματά τον λόγο του, κοιτά το πανό και ρωτάει δύο φορές "Again?". Μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα, ένας από τους φρουρούς κινείται προς τα παιδιά και τους αρπάζει βίαια το πανό. Ταυτόχρονα σηκώνονται τα στελέχη του ΠαΣοΚ και επιτίθενται φραστικά και σωματικά στις δύο κοπέλες. Μόνο τότε σηκώνεται το δεύτερο ζευγάρι και προσπαθεί να ανοίξει το πανό του, χωρίς επιτυχία, ενώ οι πρώτες δύο αρχίζουν να φωνάζουν συνθήματα. Πολλοί από τους νέους που παρακολουθούσαν την ομιλία ρωτάνε αν αυτή η βίαιη επίθεση σε μια σιωπηλή διαμαρτυρία είναι δημοκρατία και ελευθερία λόγου, ενώ οπαδοί του ΠαΣοΚ αισχρολογούν σε βάρος των φοιτητριών. Για δεύτερη φορά, οι άντρες της ασφάλειας παίρνουν τα πανό και υποχωρούν, ενώ αναλαμβάνουν τα στελέχη του ΠαΣοΚ. Πάνω στην αναμπουμπούλα ανοίγει το τρίτο πανό, το οποίο μένει ανοιχτό για λίγα δευτερόλεπτα, καθώς περνά απαρατήρητο από τα στελέχη του ΠαΣοΚ. Οι δύο γερμανοί αστυνομικοί που βρίσκονται ακριβώς πίσω από το τρίτο πανό, δεν αντιδρούν καθόλου.
Σ΄ αυτό το διάστημα σηκώνομαι από την θέση μου (στο κέντρο περίπου της αίθουσας) και κατευθύνομαι προς τον πρωθυπουργό. Οι δύο φρουροί του είναι δίπλα μου, αλλά δεν κάνουν καμία προσπάθεια να με σταματήσουν, πιθανότατα γιατί δεν θεωρούν απειλητική την παρουσία μου. Ούτε ο ίδιος όμως δείχνει να ανησυχεί. Σταματώ, λοιπόν, μερικά μέτρα μακριά, σε σημείο που να μπορεί να με ακούσει καθαρά, και ρωτώ αν έτσι εννοεί την δημοκρατία. Τότε είναι που με προτροπή του Κοσμήτορα αρχίζει να καλεί εκπρόσωπο των φοιτητών.
Όλα τα πλάνα που μετέδωσαν τα ελληνικά μέσα είναι κοντινά στον Παπανδρέου. Η φωνή του ακούγεται δυνατά και καθαρά. Όσο προσκαλεί σε διάλογο, καμία κάμερα δεν στρέφεται στο κοινό. Οι δικές μας λήψεις, όμως, δείχνουν ότι μέσα στην αίθουσα η φωνή του δεν ακούγεται καθόλου. Επιστρέφω στο βάθος για να μεταφέρω την πρόσκληση. Επιτόπου οι έξι φοιτήτριες ορίζουν εκπρόσωπο, κάτι που εξαγριώνει τα κομματικά στελέχη. Προσπαθώ να την οδηγήσω στο βήμα, αλλά τα στελέχη του ΠαΣοκ μας φράζουν τον δρόμο. Πρώτη φορά με πλησιάζει άνδρας της ασφάλειας και με ακινητοποιεί, λίγα μέτρα από το βήμα. Φωνάζω ότι η κοπέλα που είναι μαζί μου είναι η εκπρόσωπος που ζητά ο Παπανδρέου. Την ώρα που τα στελέχη του κόμματός του την απομακρύνουν σηκωτή μπροστά στα μάτια του, ο Γιώργος Παπανδρέου φωνάζει "μην φεύγετε, ελάτε να μιλήσουμε". Έτσι σκηνοθετείται η "άρνηση των φοιτητών να συζητήσουν", που προβάλλεται απ΄ όλα ανεξαιρέτως τα μέσα. Αλλιώς: πώς η διαστρέβλωση των ειδήσεων εξυπηρετεί την κρατική προπαγάνδα.
Τα στελέχη της τοπικής οργάνωσης απομακρύνουν βίαια όλους τους νέους από την αίθουσα. Εμένα με "σώζουν" οι φρουροί που με κρατούν ακινητοποιημένο κι έτσι όταν ηρεμούν καταφέρνω να επιστρέψω στην θέση μου. Αμέσως με πλησιάζει κάποιος από την διοργάνωση. Με ρωτά αν μπορώ να μιλήσω εκ μέρους αυτών που αποχώρησαν. Απαντώ ότι δεν αποχώρησαν, αλλά εκδιώχτηκαν (εν τω μεταξύ η αστυνομία τους έχει απομακρύνει από το κτίριο). Η κοπέλα της διοργάνωσης επιστρέφει σε λίγο και μου ζητά να βγω έξω, ενώ εγγυάται την επιστροφή μου στη θέση μου. Έξω με περιμένει ο κοσμήτορας, που προσπαθεί να καταλάβει τι συνέβη. Του εξηγώ και με ρωτά ευγενικά αν θα μπορούσα να μείνω μέχρι το τέλος της ομιλίας, να θέσω ερώτηση. Απαντώ θετικά και μου υπόσχεται να μου δώσει τον λόγο. Η κοπέλα από τη διοργάνωση με συνοδεύει στη θέση μου, όπου δέχομαι για άλλη μια φορά επίθεση από οπαδούς του ΠαΣοΚ.
Στην φάση των ερωτήσεων μου δίνεται πράγματι ο λόγος. Ρωτάω τον Πρωθυπουργό (θυμίζω ότι το θέμα της ομιλίας του ήταν η Δημοκρατία) αν είναι δημοκρατία το να εφαρμόζει αντιδιαμετρική πολιτική από αυτήν που εξήγγειλε προεκλογικά, το να μην επιτρέπει στους βουλευτές του να ψηφίζουν κατά συνείδηση, το να μην απαιτείται η έγκριση της Βουλής για τις αποφάσεις του Υπουργού Οικονομικών και το να μην αγγίζει ποτέ η Δικαιοσύνη προβεβλημένα στελέχη των μεγάλων κομμάτων. Τον ρωτάω αν εγκρίνει την βίαιη αντίδραση του περιβάλλοντός του σε μία απολύτως ειρηνική διαμαρτυρία και αν τον ενδιαφέρει να ακούσει την φωνή της νέας γενιάς, που οι άνθρωποί του απέβαλαν από την αίθουσα - αν γενικά ανέχεται την αντίθετη άποψη ή αν ήρθε στο Βερολίνο για να χειροκροτηθεί από τα κομματικά του στελέχη.
Στο δεύτερο σκέλος απαντά με τους γνωστούς αφορισμούς: "Διαμαρτυρία για την διαμαρτυρία δεν βγάζει πουθενά, ελάτε να μιλήσουμε, φέρτε τις ιδέες σας και τις προτάσεις σας". Για να απαντήσει στο πρώτο σκέλος, έπρεπε δυστυχώς να ανατρέξει στον Γεώργιο Παπαδόπουλο...
Καθώς βγαίνω από την αίθουσα, με πλησιάζει ο Υπ. Εξωτερικών Δ. Δρούτσας. Μου τείνει το χέρι. Δηλώνει ότι ενδιαφέρονται να ακούσουν τις απόψεις των νέων. Απαντώ ότι αφού θα μείνουν τρεις μέρες στο Βερολίνο, ας ψάξουν να μας βρουν. Ο ίδιος ζητά το τηλέφωνό μου και δεσμεύεται ότι θα κάνει ό,τι μπορεί για να βρεθεί χρόνος για μια συνάντηση, αλλά φυσικά δεν υπόσχεται ότι θα τα καταφέρει. Δεκτό. Απαράδεκτο όμως αυτό που γράφτηκε στον αθηναϊκό τύπο, ότι δηλαδή ο υπουργός κανόνισε συνάντηση με εκπρόσωπο των νεαρών. Αλλιώς: πώς η διαστρέβλωση των ειδήσεων εξυπηρετεί την κρατική προπαγάνδα. (Την στιγμή που γράφεται αυτό το άρθρο προσπαθώ ανεπιτυχώς να εντοπίσω την είδηση. Δυστυχώς οι online εκδόσεις των εφημερίδων ανανεώνονται διαρκώς χωρίς να αφήνουν ίχνη.)
Έρχομαι τώρα στην αντιμετώπιση των δημοσιογράφων. Δυο Έλληνες δημοσιογράφοι μιλούν τελικά μαζί μας. Ρωτούν επίμονα αν η ομάδα μας συνδέεται με την κατάληψη του ελληνικού προξενείου τον Δεκέμβρη του 2008. Παρά την κατηγορηματική άρνησή μας, το ΒΗΜΑ γράφει: "Οι δράσεις τους, όσο μαχητικές και να είναι -όπως παλιότερα η κατάληψη του ελληνικού προξενείου στο Βερολίνο- δεν έχουν εκτραπεί ωστόσο ποτέ σε βία εναντίον προσώπων" (http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&artid=385998&ct=32&dt=22/02/2011, αυτήν την φορά προνόησα να κάνω screenshot)
Στο ίδιο πλαίσιο παραπληροφόρησης, αυτήν την στιγμή το άρθρο του ΒΗΜΑτος αποδίδει λανθασμένα την χτεσινή δράση στην Πρωτοβουλία Αλληλεγγύης Βερολίνου, την οποία χαρακτηρίζει "αριστερά διακείμενη". Λίγες ώρες πριν ο χαρακτηρισμός που απέδιδε ήταν "ακροαριστερή". Η Ελευθεροτυπία μιλούσε νωρίτερα για "γκασταρμπάιτερ", αλλά η λέξη απουσιάζει από την τωρινή εκδοχή του άρθρου. Οι αρχικές εκδοχές των άρθρων των εφημερίδων μιλούσαν για "ομάδα αναρχικών που διέκοψε την ομιλία", μετά άλλαξαν σε "προσπάθησε να διακόψει" και τελικά αντικατέστησαν το "αναρχικών" με "φοιτητών". Αρχικά έκαναν λόγο για μία ομάδα, μετά δέχτηκαν την ύπαρξη δύο ξεχωριστών. Ο αριθμός των διαμαρτυρόμενων έπαιξε από 40 ως 10. Επειδή όμως η δύναμη των δημοσιογράφων είναι πλέον κυρίως η εικόνα, αξίζει να επανέλθω στην τηλεοπτική παρουσίαση της είδησης και να θυμίσω πως τα μέσα ενημέρωσης σκηνοθέτησαν την εικόνα από την μια ενός πρωθυπουργού που καλεί σε διάλογο αυτούς που τον διέκοψαν και από την άλλη μιας ομάδας ταραξιών που τα κάνουν λίμπα και αποχωρούν, ανίκανοι να συνομιλήσουν πολιτισμένα. Κι όλα αυτά, ενώ στην πραγματικότητα ο Γιώργος Παπανδρέου έβλεπε πώς οι άνθρωποί του πέταξαν έξω τους νέους που προσπαθούσαν να του μιλήσουν.
Θα ήταν πολύ πιο ενδιαφέρον αν δεν χρειαζόταν να μεταφέρω όλα όσα συνέβησαν χτες στο Βερολίνο. Αν είχαμε ένα στέρεο έδαφος, αν η δημοσιογραφία στην Ελλάδα λειτουργούσε ανεξάρτητη από την πολιτική εξουσία. Το άρθρο αυτό θα είχε διαφορετικό περιεχόμενο. Θα μπορούσε για παράδειγμα να αναλύει διεξοδικά την συμπεριφορά των στελεχών της τοπικής οργάνωσης ΠαΣοΚ Βερολίνου και να επιχειρεί προεκτάσεις σε σχέση με τα κομματικά στελέχη στην Ελλάδα. Μία μόνο λέξη μπορώ να σκεφτώ για να τους χαρακτηρίσω: τραμπούκοι. Έχουμε στην διάθεσή μας άφθονες φωτογραφίες, βίντεο και ηχητικό υλικό που αποτυπώνει απλά στελέχη της "δημοκρατικής παράταξης" να βρίζουν, να τρομοκρατούν, να σπρώχνουν και να τραβάνε φοιτήτριες, να απειλούν ότι θα καταστρέψουν φωτογραφικές μηχανές κι ύστερα να ισιώνουν τις γραβάτες, αφού ξεφορτώθηκαν τους παρείσακτους.
Θα μπορούσε, επίσης, το άρθρο να καταλογίζει ευθύνες στον Γιώργο Παπανδρέου για την υποκρισία του, αλλά και για την εξόφθαλμη αδυναμία του να ελέγξει τον κομματικό του μηχανισμό. Εννοώ να τον εκδημοκρατίσει, αφού αυτό (λέει πως) είναι το όραμά του.
Θα μπορούσε, ακόμα, να εστιάσει στις καταγγελίες των φοιτητών, στο κείμενο διαμαρτυρίας, τις αφίσες, τα πανό και τα συνθήματα. Στα αιτήματα των νέων, τις απόψεις τους, τις προτάσεις τους. Στα προβλήματα της ομογένειας. Στους λόγους που οδήγησαν εικοσάρηδες και εικοσιπεντάρηδες να φύγουν από την Ελλάδα. Ή να αναρωτηθεί γιατί αυτοί οι νέοι που ζουν, σπουδάζουν και εργάζονται στο εξωτερικό καίγονται τόσο για ό,τι συμβαίνει στην πατρίδα που εγκατέλειψαν.
Όμως δεν μπορεί να κάνει τίποτα από αυτά. Γιατί η αλήθεια που έμαθε η κοινή γνώμη είναι ότι ορισμένοι υπερόπτες αναρχικοί-ταραξίες-νέοι προσπάθησαν να τα σπάσουν και αποχώρησαν. Γιατί αλήθεια είναι η αλήθεια της τηλεόρασης.
Πού θέλω να καταλήξω; Χτες το απόγευμα κανείς δεν είχε αυταπάτες. Δεν προσπαθήσαμε να ρίξουμε την κυβέρνηση, δεν προσπαθήσαμε να νουθετήσουμε τον πρωθυπουργό, δεν περιμέναμε να ακούσει την φωνή μας, ούτε πιστέψαμε ότι θα μας έδινε μια ειλικρινή απάντηση στις ερωτήσεις μας. Οι φοιτήτριες που διαμαρτυρήθηκαν ήξεραν ότι το μόνο που μπορούσαν ήταν να του δείξουν ότι για κάποιους Έλληνες φοιτητές στο Βερολίνο είναι ανεπιθύμητος, ότι δεν μπορούμε να ανεχτούμε να έρχεται στο γερμανικό πανεπιστήμιο και να αυτοδιαφημίζεται ως ο προστάτης της δημοκρατίας. Συμπληρώνω: η φωνή μας θα ακουστεί. Κι όσο τα αστικά μέσα ενημέρωσης συνεχίζουν να αγνοούν φωνές σαν την δική μας, τόσο θα χειροτερεύουν την θέση τους στην συνείδηση του κόσμου.
Δείτε εδώ το βίντεο-απάντηση των φοιτητριών-τών στην προπανάδα των ΜΜΕ
Απαραίτητη διευκρίνηση: το παρόν άρθρο απειχεί τις αποκλειστικά τις δικές μου απόψεις. Το γεγονός ότι συμμετέχω σε μια συλλογικότητα δεν σημαίνει ότι μιλάω εκ μέρους της. Το γεγονός ότι είμαι από τους λίγους νέους που έμειναν στην αίθουσα μέχρι το τέλος της εκδήλωσης είναι μάλλον αποτέλεσμα συγκυριών.
Η αίθουσα τελετών του πανεπιστημίου, που χωράει λίγο πάνω από 100 άτομα, είναι ασφυκτικά γεμάτη. Οι πρώτες 45 θέσεις είναι κρατημένες για "επισήμους" και δημοσιογράφους. Κατά τα άλλα, το κοινό αποτελείται κυρίως από μεσήλικες και υπερήλικες που τον υποδέχονται χειροκροτώντας όρθιοι (λεπτομέρεια: και που δεν μιλάνε αγγλικά). Οι λίγοι νέοι ακροατές στριμώχνονται στο βάθος της αίθουσας. Ο Κοσμήτορας, όταν συστήνει τον Γιώργο Παπανδρέου, τον συγχαίρει που είναι ο τρίτος Παπανδρέου που θα μιλήσει σ΄ αυτήν την αίθουσα, τον ευχαριστεί που ήρθε να μιλήσει στους φοιτητές και αμέσως αναρωτιέται: "where are they?", ενώ κάνει την χαρακτηριστική κίνηση με το χέρι στο μέτωπο, σαν να προσπαθεί να δει μακριά.
Η ομιλία του Γιώργου Παπανδρέου ξεκινά με την περιγραφή της πρώτης του επίσκεψης στο Βερολίνο, σε ηλικία δεκαέξι ετών, και με μια σύντομη αναφορά στα γεγονότα της χούντας. Επιμένει στο γεγονός ότι οι δικτάτορες περιόρισαν τις δημοκρατικές ελευθερίες με πρόσχημα την ολίσθηση της Δημοκρατίας. Δήλωναν, λέει, ότι ήταν απαραίτητο να αναστείλουν κάποιες από τις ελευθερίες, προκειμένου να σώσουν την Δημοκρατία από τον κομμουνιστικό κίνδυνο. Με αυτήν την αφορμή περνά στη σημερινή προσπάθεια της δικής του κυβέρνησης να εμβαθύνει την δημοκρατία στην Ελλάδα. Κάπου εκεί μια ακροάτρια από το βάθος της αίθουσας εκστομίζει την πρώτη "βρισιά": "ψεύτη!". Μια ολιγομελής ομάδα αρχίζει να φωνάζει συνθήματα, πετά φυλλάδια και προσπαθεί να σηκώσει ένα πανό. Η φρουρά του Παπανδρέου σπεύδει να κατεβάσει το πανό και στην συνέχεια αποτραβιέται. Τότε αναλαμβάνουν δράση τα στελέχη της τοπικής οργάνωσης του ΠαΣοΚ. Στα βίντεο που τραβήξαμε φαίνεται (και μας σοκάρει) η βιαιότητα με την οποία επιτίθενται στους νέους και τους βγάζουν σηκωτούς από την αίθουσα. Από το μικρόφωνο ο Παπανδρέου καλεί τους διαμαρτυρόμενους πρώτα να ακούσουν και μετά να διαμαρτυρηθούν. Όλη αυτήν την ώρα, οι γερμανοί αστυνομικοί παρακολουθούν αμέτοχοι από μικρή απόσταση.
Δεν θα επεκταθώ περισσότερο σε ό,τι αφορά την πρώτη ομάδα διαμαρτυρίας. Δεν έχω καμία σχέση με τα μέλη της, δεν γνωρίζω τίποτα για τις προθέσεις και τα αιτήματά της. Δεν κατάφερα ούτε να διαβάσω το πανό, ούτε να ακούσω όλα τα συνθήματα. Θα μείνω μόνο στο γεγονός ότι το οπτικοακουστικό υλικό που διαθέτουμε αποδεικνύει πως οι δράστες της βίαιης απώθησης ήταν σχεδόν αποκλειστικά στελέχη της τοπικής οργάνωσης ΠαΣοΚ Βερολίνου.
Μέσα σε λιγότερο από πέντε λεπτά η κατάσταση έχει ηρεμήσει πλήρως και ο Γιώργος Παπανδρέου συνεχίζει την ομιλία του. Η πρώτη ομάδα διαμαρτυρίας επανέρχεται, χτυπώντας δυο-τρεις φορές την πόρτα και φωνάζοντας συνθήματα, για άλλο ένα λεπτό περίπου.
Όσον αφορά την δράση της δεύτερης ομάδας, τώρα. Η προετοιμασία της διαμαρτυρίας ξεκίνησε τρεις μέρες πριν, όταν κάποια μέλη της παλιάς Πρωτοβουλίας Αλληλεγγύης Βερολίνου ενημερώθηκαν για την επικείμενη ομιλία του πρωθυπουργού και ενημέρωσαν ανθρώπους που είχαν γνωρίσει μέσω της Πρωτοβουλίας. Υπενθυμίζω ότι η Πρωτοβουλία δημιουργήθηκε αυθόρμητα τον Δεκέμβρη του 2008, την μεθεπόμενη της δολοφονίας του Α. Γρηγορόπουλου, έξω από την κατάληψη του ελληνικού Προξενείου (στην οποία κατάληψη δεν εμπλέκονταν με κανέναν τρόπο) και φιλοξένησε νέους ανθρώπους από ένα ευρύ πολιτικό φάσμα. Το απόγευμα του Σαββάτου, λοιπόν, συναντήθηκαν οκτώ ελληνίδες φοιτήτριες. Συζήτησαν για μορφές ενδεχόμενης δράσης - έκφρασης δυσαρέσκειας και κατέληξαν στα εξής: φυλλάδιο, αφίσες και πανό.
Περίπου δέκα λεπτά μετά την πρώτη διαμαρτυρία, λοιπόν, οι δύο πρώτες φοιτήτριες σηκώνονται και ανοίγουν σιωπηλές το πανό τους στο βάθος της αίθουσας. Και πάλι τα πλάνα που τραβήξαμε είναι αποκαλυπτικά. Καταρχήν, την προσοχή στο πανό την στρέφει ο ίδιος ο Παπανδρέου. Σταματά τον λόγο του, κοιτά το πανό και ρωτάει δύο φορές "Again?". Μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα, ένας από τους φρουρούς κινείται προς τα παιδιά και τους αρπάζει βίαια το πανό. Ταυτόχρονα σηκώνονται τα στελέχη του ΠαΣοΚ και επιτίθενται φραστικά και σωματικά στις δύο κοπέλες. Μόνο τότε σηκώνεται το δεύτερο ζευγάρι και προσπαθεί να ανοίξει το πανό του, χωρίς επιτυχία, ενώ οι πρώτες δύο αρχίζουν να φωνάζουν συνθήματα. Πολλοί από τους νέους που παρακολουθούσαν την ομιλία ρωτάνε αν αυτή η βίαιη επίθεση σε μια σιωπηλή διαμαρτυρία είναι δημοκρατία και ελευθερία λόγου, ενώ οπαδοί του ΠαΣοΚ αισχρολογούν σε βάρος των φοιτητριών. Για δεύτερη φορά, οι άντρες της ασφάλειας παίρνουν τα πανό και υποχωρούν, ενώ αναλαμβάνουν τα στελέχη του ΠαΣοΚ. Πάνω στην αναμπουμπούλα ανοίγει το τρίτο πανό, το οποίο μένει ανοιχτό για λίγα δευτερόλεπτα, καθώς περνά απαρατήρητο από τα στελέχη του ΠαΣοΚ. Οι δύο γερμανοί αστυνομικοί που βρίσκονται ακριβώς πίσω από το τρίτο πανό, δεν αντιδρούν καθόλου.
Σ΄ αυτό το διάστημα σηκώνομαι από την θέση μου (στο κέντρο περίπου της αίθουσας) και κατευθύνομαι προς τον πρωθυπουργό. Οι δύο φρουροί του είναι δίπλα μου, αλλά δεν κάνουν καμία προσπάθεια να με σταματήσουν, πιθανότατα γιατί δεν θεωρούν απειλητική την παρουσία μου. Ούτε ο ίδιος όμως δείχνει να ανησυχεί. Σταματώ, λοιπόν, μερικά μέτρα μακριά, σε σημείο που να μπορεί να με ακούσει καθαρά, και ρωτώ αν έτσι εννοεί την δημοκρατία. Τότε είναι που με προτροπή του Κοσμήτορα αρχίζει να καλεί εκπρόσωπο των φοιτητών.
Όλα τα πλάνα που μετέδωσαν τα ελληνικά μέσα είναι κοντινά στον Παπανδρέου. Η φωνή του ακούγεται δυνατά και καθαρά. Όσο προσκαλεί σε διάλογο, καμία κάμερα δεν στρέφεται στο κοινό. Οι δικές μας λήψεις, όμως, δείχνουν ότι μέσα στην αίθουσα η φωνή του δεν ακούγεται καθόλου. Επιστρέφω στο βάθος για να μεταφέρω την πρόσκληση. Επιτόπου οι έξι φοιτήτριες ορίζουν εκπρόσωπο, κάτι που εξαγριώνει τα κομματικά στελέχη. Προσπαθώ να την οδηγήσω στο βήμα, αλλά τα στελέχη του ΠαΣοκ μας φράζουν τον δρόμο. Πρώτη φορά με πλησιάζει άνδρας της ασφάλειας και με ακινητοποιεί, λίγα μέτρα από το βήμα. Φωνάζω ότι η κοπέλα που είναι μαζί μου είναι η εκπρόσωπος που ζητά ο Παπανδρέου. Την ώρα που τα στελέχη του κόμματός του την απομακρύνουν σηκωτή μπροστά στα μάτια του, ο Γιώργος Παπανδρέου φωνάζει "μην φεύγετε, ελάτε να μιλήσουμε". Έτσι σκηνοθετείται η "άρνηση των φοιτητών να συζητήσουν", που προβάλλεται απ΄ όλα ανεξαιρέτως τα μέσα. Αλλιώς: πώς η διαστρέβλωση των ειδήσεων εξυπηρετεί την κρατική προπαγάνδα.
Τα στελέχη της τοπικής οργάνωσης απομακρύνουν βίαια όλους τους νέους από την αίθουσα. Εμένα με "σώζουν" οι φρουροί που με κρατούν ακινητοποιημένο κι έτσι όταν ηρεμούν καταφέρνω να επιστρέψω στην θέση μου. Αμέσως με πλησιάζει κάποιος από την διοργάνωση. Με ρωτά αν μπορώ να μιλήσω εκ μέρους αυτών που αποχώρησαν. Απαντώ ότι δεν αποχώρησαν, αλλά εκδιώχτηκαν (εν τω μεταξύ η αστυνομία τους έχει απομακρύνει από το κτίριο). Η κοπέλα της διοργάνωσης επιστρέφει σε λίγο και μου ζητά να βγω έξω, ενώ εγγυάται την επιστροφή μου στη θέση μου. Έξω με περιμένει ο κοσμήτορας, που προσπαθεί να καταλάβει τι συνέβη. Του εξηγώ και με ρωτά ευγενικά αν θα μπορούσα να μείνω μέχρι το τέλος της ομιλίας, να θέσω ερώτηση. Απαντώ θετικά και μου υπόσχεται να μου δώσει τον λόγο. Η κοπέλα από τη διοργάνωση με συνοδεύει στη θέση μου, όπου δέχομαι για άλλη μια φορά επίθεση από οπαδούς του ΠαΣοΚ.
Στην φάση των ερωτήσεων μου δίνεται πράγματι ο λόγος. Ρωτάω τον Πρωθυπουργό (θυμίζω ότι το θέμα της ομιλίας του ήταν η Δημοκρατία) αν είναι δημοκρατία το να εφαρμόζει αντιδιαμετρική πολιτική από αυτήν που εξήγγειλε προεκλογικά, το να μην επιτρέπει στους βουλευτές του να ψηφίζουν κατά συνείδηση, το να μην απαιτείται η έγκριση της Βουλής για τις αποφάσεις του Υπουργού Οικονομικών και το να μην αγγίζει ποτέ η Δικαιοσύνη προβεβλημένα στελέχη των μεγάλων κομμάτων. Τον ρωτάω αν εγκρίνει την βίαιη αντίδραση του περιβάλλοντός του σε μία απολύτως ειρηνική διαμαρτυρία και αν τον ενδιαφέρει να ακούσει την φωνή της νέας γενιάς, που οι άνθρωποί του απέβαλαν από την αίθουσα - αν γενικά ανέχεται την αντίθετη άποψη ή αν ήρθε στο Βερολίνο για να χειροκροτηθεί από τα κομματικά του στελέχη.
Στο δεύτερο σκέλος απαντά με τους γνωστούς αφορισμούς: "Διαμαρτυρία για την διαμαρτυρία δεν βγάζει πουθενά, ελάτε να μιλήσουμε, φέρτε τις ιδέες σας και τις προτάσεις σας". Για να απαντήσει στο πρώτο σκέλος, έπρεπε δυστυχώς να ανατρέξει στον Γεώργιο Παπαδόπουλο...
Καθώς βγαίνω από την αίθουσα, με πλησιάζει ο Υπ. Εξωτερικών Δ. Δρούτσας. Μου τείνει το χέρι. Δηλώνει ότι ενδιαφέρονται να ακούσουν τις απόψεις των νέων. Απαντώ ότι αφού θα μείνουν τρεις μέρες στο Βερολίνο, ας ψάξουν να μας βρουν. Ο ίδιος ζητά το τηλέφωνό μου και δεσμεύεται ότι θα κάνει ό,τι μπορεί για να βρεθεί χρόνος για μια συνάντηση, αλλά φυσικά δεν υπόσχεται ότι θα τα καταφέρει. Δεκτό. Απαράδεκτο όμως αυτό που γράφτηκε στον αθηναϊκό τύπο, ότι δηλαδή ο υπουργός κανόνισε συνάντηση με εκπρόσωπο των νεαρών. Αλλιώς: πώς η διαστρέβλωση των ειδήσεων εξυπηρετεί την κρατική προπαγάνδα. (Την στιγμή που γράφεται αυτό το άρθρο προσπαθώ ανεπιτυχώς να εντοπίσω την είδηση. Δυστυχώς οι online εκδόσεις των εφημερίδων ανανεώνονται διαρκώς χωρίς να αφήνουν ίχνη.)
Έρχομαι τώρα στην αντιμετώπιση των δημοσιογράφων. Δυο Έλληνες δημοσιογράφοι μιλούν τελικά μαζί μας. Ρωτούν επίμονα αν η ομάδα μας συνδέεται με την κατάληψη του ελληνικού προξενείου τον Δεκέμβρη του 2008. Παρά την κατηγορηματική άρνησή μας, το ΒΗΜΑ γράφει: "Οι δράσεις τους, όσο μαχητικές και να είναι -όπως παλιότερα η κατάληψη του ελληνικού προξενείου στο Βερολίνο- δεν έχουν εκτραπεί ωστόσο ποτέ σε βία εναντίον προσώπων" (http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&artid=385998&ct=32&dt=22/02/2011, αυτήν την φορά προνόησα να κάνω screenshot)
Στο ίδιο πλαίσιο παραπληροφόρησης, αυτήν την στιγμή το άρθρο του ΒΗΜΑτος αποδίδει λανθασμένα την χτεσινή δράση στην Πρωτοβουλία Αλληλεγγύης Βερολίνου, την οποία χαρακτηρίζει "αριστερά διακείμενη". Λίγες ώρες πριν ο χαρακτηρισμός που απέδιδε ήταν "ακροαριστερή". Η Ελευθεροτυπία μιλούσε νωρίτερα για "γκασταρμπάιτερ", αλλά η λέξη απουσιάζει από την τωρινή εκδοχή του άρθρου. Οι αρχικές εκδοχές των άρθρων των εφημερίδων μιλούσαν για "ομάδα αναρχικών που διέκοψε την ομιλία", μετά άλλαξαν σε "προσπάθησε να διακόψει" και τελικά αντικατέστησαν το "αναρχικών" με "φοιτητών". Αρχικά έκαναν λόγο για μία ομάδα, μετά δέχτηκαν την ύπαρξη δύο ξεχωριστών. Ο αριθμός των διαμαρτυρόμενων έπαιξε από 40 ως 10. Επειδή όμως η δύναμη των δημοσιογράφων είναι πλέον κυρίως η εικόνα, αξίζει να επανέλθω στην τηλεοπτική παρουσίαση της είδησης και να θυμίσω πως τα μέσα ενημέρωσης σκηνοθέτησαν την εικόνα από την μια ενός πρωθυπουργού που καλεί σε διάλογο αυτούς που τον διέκοψαν και από την άλλη μιας ομάδας ταραξιών που τα κάνουν λίμπα και αποχωρούν, ανίκανοι να συνομιλήσουν πολιτισμένα. Κι όλα αυτά, ενώ στην πραγματικότητα ο Γιώργος Παπανδρέου έβλεπε πώς οι άνθρωποί του πέταξαν έξω τους νέους που προσπαθούσαν να του μιλήσουν.
Θα ήταν πολύ πιο ενδιαφέρον αν δεν χρειαζόταν να μεταφέρω όλα όσα συνέβησαν χτες στο Βερολίνο. Αν είχαμε ένα στέρεο έδαφος, αν η δημοσιογραφία στην Ελλάδα λειτουργούσε ανεξάρτητη από την πολιτική εξουσία. Το άρθρο αυτό θα είχε διαφορετικό περιεχόμενο. Θα μπορούσε για παράδειγμα να αναλύει διεξοδικά την συμπεριφορά των στελεχών της τοπικής οργάνωσης ΠαΣοΚ Βερολίνου και να επιχειρεί προεκτάσεις σε σχέση με τα κομματικά στελέχη στην Ελλάδα. Μία μόνο λέξη μπορώ να σκεφτώ για να τους χαρακτηρίσω: τραμπούκοι. Έχουμε στην διάθεσή μας άφθονες φωτογραφίες, βίντεο και ηχητικό υλικό που αποτυπώνει απλά στελέχη της "δημοκρατικής παράταξης" να βρίζουν, να τρομοκρατούν, να σπρώχνουν και να τραβάνε φοιτήτριες, να απειλούν ότι θα καταστρέψουν φωτογραφικές μηχανές κι ύστερα να ισιώνουν τις γραβάτες, αφού ξεφορτώθηκαν τους παρείσακτους.
Θα μπορούσε, επίσης, το άρθρο να καταλογίζει ευθύνες στον Γιώργο Παπανδρέου για την υποκρισία του, αλλά και για την εξόφθαλμη αδυναμία του να ελέγξει τον κομματικό του μηχανισμό. Εννοώ να τον εκδημοκρατίσει, αφού αυτό (λέει πως) είναι το όραμά του.
Θα μπορούσε, ακόμα, να εστιάσει στις καταγγελίες των φοιτητών, στο κείμενο διαμαρτυρίας, τις αφίσες, τα πανό και τα συνθήματα. Στα αιτήματα των νέων, τις απόψεις τους, τις προτάσεις τους. Στα προβλήματα της ομογένειας. Στους λόγους που οδήγησαν εικοσάρηδες και εικοσιπεντάρηδες να φύγουν από την Ελλάδα. Ή να αναρωτηθεί γιατί αυτοί οι νέοι που ζουν, σπουδάζουν και εργάζονται στο εξωτερικό καίγονται τόσο για ό,τι συμβαίνει στην πατρίδα που εγκατέλειψαν.
Όμως δεν μπορεί να κάνει τίποτα από αυτά. Γιατί η αλήθεια που έμαθε η κοινή γνώμη είναι ότι ορισμένοι υπερόπτες αναρχικοί-ταραξίες-νέοι προσπάθησαν να τα σπάσουν και αποχώρησαν. Γιατί αλήθεια είναι η αλήθεια της τηλεόρασης.
Πού θέλω να καταλήξω; Χτες το απόγευμα κανείς δεν είχε αυταπάτες. Δεν προσπαθήσαμε να ρίξουμε την κυβέρνηση, δεν προσπαθήσαμε να νουθετήσουμε τον πρωθυπουργό, δεν περιμέναμε να ακούσει την φωνή μας, ούτε πιστέψαμε ότι θα μας έδινε μια ειλικρινή απάντηση στις ερωτήσεις μας. Οι φοιτήτριες που διαμαρτυρήθηκαν ήξεραν ότι το μόνο που μπορούσαν ήταν να του δείξουν ότι για κάποιους Έλληνες φοιτητές στο Βερολίνο είναι ανεπιθύμητος, ότι δεν μπορούμε να ανεχτούμε να έρχεται στο γερμανικό πανεπιστήμιο και να αυτοδιαφημίζεται ως ο προστάτης της δημοκρατίας. Συμπληρώνω: η φωνή μας θα ακουστεί. Κι όσο τα αστικά μέσα ενημέρωσης συνεχίζουν να αγνοούν φωνές σαν την δική μας, τόσο θα χειροτερεύουν την θέση τους στην συνείδηση του κόσμου.
Δείτε εδώ το βίντεο-απάντηση των φοιτητριών-τών στην προπανάδα των ΜΜΕ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου